TIRANË– Projektligji i qeverisë që ndalon studentët e mjekësisë që të largohen nga vendi 5 vite pas mbarimit të studimeve duke u siguruar atyre kontratë pune në sistemin shendetësor publik ka qenë tema kryesore e debatit në Komisionin për Punën, Çështjet Sociale dhe Shëndetësinë. E pranishme ishte dhe ministrja e Arsimit dhe Sportit Evis Kushi si dhe përfaqësues nga Ministria e Shëndetësisë.
Kushi “gjeti fajtorin” sa i përket fenomenit të largimeve, sipas saj kjo vjen pas kërkesës ë së lartë që vjen nga vendet e Bashkimit Europian, kryesisht Gjermania, si dhe liberalizimi i të gjitha procedurave për t’i punësuar mjekët që vijnë nga vendet e tjera. Kushi tha se për të plotësuar nevojat për mjekë, synohet që në vitin 2024 të shkohet në 500 kuata në Universitetin e Mjekësisë, ndërkohë që renditi edhe vendet ku mjekët po largohen më shumë.
Evis Kushi: Së pari për të gjetur mekanizma të rinj, për të motivuar mjekët që të vazhdojnë të punojnë dhe kontribuojnë në Shqipëri dhe së dyti për të plotësuar nevojat për mjekë në institucionet tona shëndetësore dhe për të bërë një shpërndarje të drejtë në të gjithë vendin.Mbizotëron largimi drejt Gjermanisë, SHBA-së, Kanadasë, Italisë dhe Britanisë së Madhe. Pra shkalla e emigrimit vlerësohet të jetë 19.8%, pra rreth 20 %. Që do të thotë në çdo 10 mjekë të rinj, dy prej tyre largohen drejt vendeve të huaja. Para pak vitesh kuotat kanë qenë 250 për vitin e parë në Fakultetin e Mjekësisë, UMT, ndërkohë që me rritjen graduale vit pas viti ne synojmë që në vitin 2024 këto kuota të kapin vlerën 500. Pra 500 kuota regjistrime në vitin e parë në universitetin shtetëror. Projektligji parashikon që studentët ose më saktë kandidatët për studentë që kanë fituar tashmë të drejtën, bëhet fjalë kur të fitojnë të drejtën në muajin gusht, pas konkursit, sepse siç e dini është shtuar edhe provimi i digjitalizuar përveç rezultateve në tre vitet e studimeve në gjimnaz, por edhe provimeve të maturës, ne kemi shtuar në muajin gusht edhe provimin e digjitalizuar që do të ketë peshën 30% në renditjen e përgjithshme. Dhe të gjithë ata kandidatë, ata maturantë që do të fitojnë të drejtën për tu regjistruar në Fakultetin e Mjekësisë, përpara regjistrimit do të nënshkruajnë një marrëveshje me MSHMSH, MAS dhe UMT, për të pranuar që të punojnë 5 vite pas diplomimit në institucionet shëndetësore shqiptare dhe për të tërhequr më pas diplomën pas përmbushjes së këtij detyrimi. Tani, pse largohen mjekët?! U përmend disa herë se mjekët largohen sepse ky është një cedim i sistemit. Në fakt ne biem dakord që kemi ende shumë punë për të bërë. Që kemi problematika, patjetër që kemi. Ndërkohë janë bërë shumë punë, shumë përparime, ka shumë zhvillim. Që duhet të bëjmë akoma, patjetër. Por arsyeja kryesore, ju e thatë edhe vetë në fjalët tuaja, është që vendet e BE-së kërkojnë çdo ditë mjekë. I kanë liberalizuar të gjitha procedurat për t’i punësuar mjekët që vijnë nga vendet e tjera. Edhe para 10 vjetësh, 15 vjetësh, 5 vjetësh kishte mjekë apo edhe qytetarë që donin të shkonin drejt këtyre vendeve. Sepse ne nuk mund ta konkurrojmë as Gjermaninë, SHBA-në, sado t’i rrisim pagat apo mirëqenien. Por, sot ata shkojnë dhe janë të sigurt që menjëherë u ofrohet një vend pune, madje edhe pa njohur diplomën. Ju e thatë vetë që qytetarët e vendeve të BE-së nuk duan më të studiojnë më për mjekësi sepse është një shkollë e vështirë, sepse kërkojnë gjëra më të lehtë. Pra ata janë në krizë. Kjo sigurisht që i tundon mjekët tanë për një jetë më të mirë, një nivel page më të lartë. Ne sigurisht që i kemi rritur pagat. Por arsyeja, nuk është se çedoi sistemi. Sistemi është më i mirë se ai që kishim, por numri i largimeve është rritur sepse çdo ditë në gazetat e vendeve të BE-së ka njoftime, kërkohen punonjës në fushën e shëndetësisë, në fushën e IT, etj.