TIRANË– Kreditimi nga shoqëritë e kursim-kreditit (SHKK) shënoi ritme të larta të rritjes për vitin e kaluar. Sipas të dhënave nga Banka e Shqipërisë, portofoli i kredisë të dhënë nga SHKK-të në fund të tremujorit të tretë arriti në 10.7 miliardë lekë, me rritje prej 14.7% krahasuar me një vit më parë.
Ndërsa totali i aktiveve të tregut në fund të vitit 2022 arriti vlerën e 14.36 miliardë lekëve ose afërsisht 127 milionë eurove. Krahasuar me një vit më parë, tregu i shoqërive të kursim-kreditit u rrit me 8.2%. Shoqëritë e kursim-kreditit ose kooperativat financiare janë institucione të lejuara me ligj të pranojnë depozita nga anëtarët dhe të ofrojnë kredi për ta.
Ato janë një segment i mikrofinancës veçanërisht i suksesshëm në zonat rurale të vendit, me fokus kryesor financimin e ekonomive bujqësore. Filozofia e këtyre institucioneve është të ofrojë shërbime financiare për ato zona dhe segmente të popullsisë që kanë akses të pakët në sistemin bankar.
Volumet e kreditimit të këtij sektori ngelen modeste dhe madhësia e portofolit të sektorit të SHKK-ve është sa 1.5% e portofolit të sektorit bankar. Por, megjithëse përmasat e sektorit janë relativisht të vogla, ky segment ka një rol të rëndësishëm sidomos në financimin e bujqësisë, një sektor i ekonomisë ku sektori bankar është shumë pak i pranishëm.
Sipas statistikave të Bankës së Shqipërisë totali i kredisë për bujqësinë nga sektori bankar në fund të vitit të kaluar ishte më pak se 6.7 miliardë lekë, shumë kjo që përbën më pak se 63% e portofolit të kredisë së SHKK-ve.
Kredidhënia për anëtarët përbën edhe zërin kryesor në bilancin e sektorit të SHKK-ve, me 73% të totalit të aktiveve. Pjesa tjetër e aktiveve konsiston kryesisht në depozita të vendosura në institucione të tjera financiare, ndërsa një pjesë të papërfillshme zënë investimet në letrat me vlerë dhe aktivet jo financiare. Aktiviteti ndërmjetësues i SHKK-ve mbështetet kryesisht te depozitat e anëtarëve.
Në fund të vitit 2022, depozitat përbënin më shumë se 71% të detyrimeve totale të sektorit. Në vlerë ato prekën shifrën e 10.4 miliardë lekëve, në rritje 8.3% me bazë vjetore. Ndryshe nga sa ndodh për sektorin bankar, depozitat e SHKK-ve dominohen në masën 80% nga depozitat në monedhën vendase. Megjithatë, edhe në ëkëtë sektor vitin e kaluar ishin depozitat në valutë të huaj që shënuan ritmet më të shpejta të rritjes, me pothuajse 24% më shumë.
Një ndikim të rëndësishëm në rritjen e sektorit ka pasur përfshirja në skemën e sigurimit të depozitave. Që prej vitit 2017, depozitat pranë SHKK-ve janë të siguruara deri në vlerën e dy milionë lekëve. Por, sigurimi bëhet efektiv vetëm në momentin kur SHKK-ja përkatëse anëtarësohet në skemën e sigurimit të Agjencisë së Sigurimit të Depozitave.
Për këtë qëllim, SHKK-të duhet të certifikohen dhe të marrin një vërtetim të përmbushjes së kritereve nga Këshilli Drejtues i ASD-së. Sipas Bankës së Shqipërisë, aktualisht në Shqipëri veprojnë 16 SHKK të licencuara, por pesë prej tyre e kanë pezulluar aktivitetin në periudhën 2015-2016. Mbështetur në informacionin zyrtar ngelen 11 SHKK aktive, por Agjencia e Sigurimit të Depozitave (ASD) raporton vetëm nëntë subjekte të anëtarësuara në skemën e sigurimit të depozitave./Monitor
