TIRANË– Këshilli Mbikëqyrës i Bankës së Shqipërisë miratoi të mërkurën disa ndryshime në rregulloren “Për kredinë konsumatore dhe kredinë hipotekare”. Ndryshimet prekin treguesin e normës efektive maksimale të interesit (NEI maksimal) për kreditë konsumatore. Sipas njoftimit të Bankës së Shqipërisë, Banka e Shqipërisë, pasi ka monitoruar zhvillimet e tregut, si dhe reagimet përkatëse, për një periudhë një vjeçare që nga publikimi i parë i NEI-t maksimal, me qëllim kalibrimin më të mirë të tij, si dhe në përshtatje me dinamikat e tregut, ka miratuar këto ndryshime që lidhen me mënyrën e aplikimit të NEI-t maksimal për kreditë shumë të vogla, si dhe shtimin e një intervali të ri të shumave të disbursuara të kredive konsumatore, për të cilin do të llogaritet NEI maksimal.
Ndryshimet parashikojnë pezullimin e ndryshimeve për një vit në NEI-in maksimal për kreditë e vogla konsumatore, deri në shumën e 200 mijë lekëve. Kjo nënkupton se NEI maksimal për këto kredi do të qëndrojë për një vit në nivelin ku ndodhet aktualisht, 118.96%.
Ndryshim tjetër i rëndësishëm është shtimi i një intervali të ri të shumave për llogaritjen e NEI-t maksimal. Me rregulloren e mëparshme, të miratuar në vitin 2021, NEI maksimal llogaritej për tre intervaleve të shumës së kredisë konsumatore, konkretisht për shumat deri në 200.000 lekë, për ato nga 200.001 deri në 2.000.000 lekë dhe 2.000.001 deri në 10.000.000 lekë. Me ndryshimet e miratuara këtë javë në rregullore, fasha e dytë (200 001 – 2 000 000 lekë) është ndarë në dy fasha të veçanta, e para në intervalin 200 001 – 600 000 lekë dhe e dyta mes 600 001 deri në 2 000 000 lekë.
Fashat e reja do të fillojnë të aplikohen që nga fillimi i javës së ardhshme. Prej datës 6 mars, për kreditë konsumatore me këste nga 200 001 deri në 600 000 lekë do të aplikohet NEI i ri maksimal, në nivelin 47.07%. Ndërkohë, për kreditë me vlerë nga 600 001 deri në 2 000 000 lekë do të qëndrojë në fuqi niveli prej 23.63%, por që aktualisht është i vlefshëm për të gjithë fashën nga 200 001 deri në 2 000 000 lekë.
Ndryshimet në rregullore ishin kërkesa këmbëngulëse e institucioneve të mikrofinancës në vend. Sipas tyre, aplikimi i një fashe të vetme për NEI-n maksimal nga 200 mijë lekë deri në 2 milionë lekë, e ekspozonte mikrofinancën ndaj një konkurrence të pabarabartë me sektorin bankar, që ka kosto më të ulët të sigurimit të fondeve, falë mundësisë për të pranuar depozita nga publiku. Ndërkohë, rritja e normave të interesit vitin e kaluar i vështirësoi më tej gjërat, sepse rriti koston e sigurimit të fondeve për institucionet mikrofinanciare, ndërsa NEI maksimal ka ardhur gjithmonë në ulje, sidomos për shkak të ndikimit të kredive konsumatore në këto shuma të dhëna nga bankat tregtare.
Sipas rregullores “Për kredinë konsumatore dhe hipotekare”, NEI maksimal për kreditë konsumatore llogaritet nga Banka e Shqipërisë me bazë 6-mujore, mbështetur në të dhënat e Regjistrit të Kredive të administruar prej saj. Nivelet e NEI-t maksimal publikohen në fillim të çdo 6-mujori dhe bazohen në kreditë e disbursuara në 6-mujorin paraardhës.
NEI maksimal ndërtohet si mesatare e normës efektive të interesit për secilin produkt dhe interval, e shtuar me një të tretën. NEI maksimal për kreditë konsumatore është i detyrueshëm për t’u respektuar nga të gjitha bankat dhe institucionet financiare të licencuara për aktivitet të huadhënies në Shqipëri./Monitor
