Fuqizimi ekonomik i gruas si pjesë e axhendës së Kombeve të Bashkuara për objektivat e zhvillimit të qëndrueshëm ka zënë pjesë të rëndësishme në programe e dokumente qeveritarë por jo gjithmonë këto synojmë janë reflektuar në mbështetje reale me fonde.
Kontrolli i Lartë i Shtetit mori në auditim disa institucione dhe programe specifikë të lidhura me fuqizimin ekonomik të gruas dhe treguesit e siguruar shfaqin një realitet të ndryshëm nga angazhimet që janë në letra.
KLSH vlerëson se pavarësisht përpjekjeve pozitive në drejtim të rrënjosjes së kulturës së barazisë gjinore në Shqipëri, ende mbetet shume për të bërë në këtë drejtim.
“Në veçanti, krijimi i një qasje të re nga Qeveria Shqiptare për të nxitur kulturën e barazisë gjinore në të gjitha aspektet e shoqërisë shqiptare duhet të realizohet përmes: rritjes së impaktit të buxhetimit të përgjegjshëm gjinor; promovimit dhe vendosjes treguesve të matshëm sasior e cilësor gjinor në buxhetet e institucioneve; koordinimit midis institucioneve për zbatimin e strategjive të barazisë gjinore dhe integrimin e tyre me strategjitë sektoriale; monitorimit të saktë të këtyre politikave për të konkretizuar angazhimin e grave në të gjitha fushat e ekonomisë të vendit tonë që sigurojnë fuqizimin e tyre” thuhet në auditim.
Duke u ndalur në fushën e punësimit KLSH konstaton se Agjencia Kombëtare e Punësimit dhe Aftësive, në cilësinë e institucionit përgjegjës për zbatimin e politikave aktive të nxitjes së punësimit, nuk ka qenë plotësisht efektive në aktivitetin e saj për punësimin e grave sidomos të grave që ndjekin kurset e aftësimit profesional si, mosrealizim të objektivave ndërmjet 85 – 88%, ku indeksi i barazisë gjinore për kurset e formimit profesional është 32 – 46% të pjesëmarrësve gra për periudhën 2017 – 2021 dhe rezultatet e punësimit të tyre është 39.7%.
Ndërkohë në fushën e zhvillimit bujqësor rural auditimi nënvizon se shpenzimet për produktin Gjinor e përshkruar gjerësisht në Strategjitë Kombëtare të Barazisë Gjinore 2016 – 2020 dhe 2021 – 2030 nuk janë siguruar të plota ose janë në nivele të papërfillshme krahasuar midis buxhetit total të ministrisë dhe institucioneve të saj të varësisë.
Sa i takon efektivitetit të veprimtarisë së Këshillit Kombëtar të Barazisë Gjinore (KKGJB) në MSHMS dhe makinerisë gjinore përfshirë këtu edhe sektorin e barazisë gjinore në Ministrinë e Shëndetësisë dhe Mbrojtjes Sociale është evidentuar se, KKBGJ nuk ka zhvilluar mbledhjet rregullisht, qoftë si organ këshillimor apo dhe si faktor në fuqizimin ekonomik të gruas në vendin tonë në kushtet normale apo të situatave të emergjencave civile dhe fatkeqësive natyrore.
Sekretariati Teknik i KKBGJ nuk ka funksionuar me strukturë të plotë dhe nuk ka të dokumentuar proces-verbalet dhe vendimmarrjet në to.
Auditimi konstaton se në nivel vendor janë caktuar punonjësit përgjegjës për barazinë gjinore në 61 bashkitë e vendit, por këto në shumicën e rasteve këto janë koordinatorët vendor kundër dhunës në familje, punonjësit për mbrojtjen e fëmijës, specialistët për ndihmën ekonomike dhe pagesat për aftësinë e kufizuar etj., duke krijuar mbivendosje detyrash dhe mbingarkesë në punë.
Për të gjitha këto gjetje KLSH ka bërë rekomandime lidhur me hapa konkretë që duhet të hedhin institucionet për të përmbushur në mënyrë më të plotë angazhimet në funksion të fuqizimit ekonomik të gruas./Monitor