TIRANE– Ministrja e Arsimit dhe Sportit Evis Kushi ka prezantuar këtë të martë në Komisionin e Edukimit ndryshimet në ligjin për arsimin parauniversitar. Një nga ndryshimet kryesore janë shkollat speciale për nxënësit me aftësi ndryshe, që të kthehen në qendra burimore. Ministrja bëri me dije se më Shqipëri janë 7 shkolla speciale dhe 2 institute, instituti i nxënësve që nuk dëgjojnë dhe i nxënësve që nuk shikojnë. Po ashtu Kushi tha se do të ketë një bashkëpunim me Ministrinë e Shëndetësoisë për të ofruar përkujdesje sociale dhe shëndetësore.
Evis Kushi: Ne kemi menduar që këto shkolla speciale t’i kthejmë në qendra burimore, ku jo vetëm të ketë proces arsimor, por të ketë edhe shumë shërbime për nxënësit me aftësi ndryshe, për familjet e tyre, për mësuesit, të ketë trajnime dhe shumë procese të tjera që natyrisht i vijnë më shumë në ndihmë nxënësve dhe familjeve të tyre. Kemi parë modelet e tyre dhe paralelisht me ligjin, grupi i punës ka punuar dhe ka zhvilluar edhe vizita për t’i parë nga afër se si funksionojnë sot këto qendra burimore në vendet më të zhvilluara. Dhe pothuajse e kemi gati edhe mënyrën se si do ta implementojmë pas miratimit të ligjit kthimin e këtyre shkollave në qendra burimore. Do ketë punonjës që nuk janë me patjetër vetëm mësues. Qendrat burimore do të funksionojnë me një strukturë të re, kurrikul të re dhe mënyrë funksionimi të re. Një ndryshim tjetër lidhet me sigurinë dhe mbrojtjen e nxënësve nga individë që mund të përbëjnë rrezik për ta. Është fjala për nenin i cili nuk lejon mësuesit që janë të dënuar për vepra penale ndaj të miturve, apo që janë pjesë e regjistrit kombëtar të të dënuarve për krime seksuale, apo që kanë kryer vepra të tjera penale që cenojnë figurën dhe imazhin e mësuesve, punonjësve të IA dhe vetë institucioneve arsimore pavarësisht rehabilitimit të tyre. Edhe pse mund të jenë të rehabilituar nga këto dënime, persona të tillë nuk do të lejohen asnjëherë që të punojnë brenda IA, qoftë mësues, apo qoftë në pozicione të tjera. Në vitin 2021 ne miratuam një udhëzim në MAS pikërisht për të mos i lejuar këta njerëz që të punojnë në IA, por tashmë kemi vendosur që ta përfshijmë në ligj, në një nen të veçantë, pikërisht për ta bërë edhe më të detyrueshëm dhe të garantuar zbatimin me përpikmëri të kësaj çështje.
Ndërkohë deputetja e Partisë Socialiste Blerina Gjylameti pyeti ministren Kushi se kush do e bëjë vlerësimin se çfarë quhet vepër penale, që e ndalon të ushtrojë detyrën e mësuesit dhe çfarë ndodh me një mësues që konsumon alkool dhe nuk quhet vepër penale. Nga ana e saj ministrja u shpreh e njjë tjetër ndryshim tjetër ndryshim janë regjistrimet në klasë të parë të fëmijëve, ende pa mbushur moshën 6-vjeç
Evis Kushi: Gjithmonë është punëdhënësi që ka përgjegjësinë të shqyrtojë të dhënat e punëmarrësit, dhe në rast se në një moment vërehet se mësuesi konsumon alkool, ka një Komision Etike që marrin masa në këto raste. Nuk është me detyrim, por nëse prindërit pas konsultave që zhvillojnë me psikologë apo mësues, ekspertë të sistemit arsimor, kanë dëshirë të regjistrojnë fëmijët edhe pa mbushur 6 vjeç për të filluar klasën e parë. Të parat mund të jenë liceu artistik dhe shkolla e baletit që do të marrin statusin e shkollave të barabarta. Janë shkolla që dërgojnë studentë në universitetin e arteve dhe konsultimet tona kanë qenë në tryeza edhe me Universitetin e Arteve për të parë çfarë nevojash kanë ata, në mënyrë që të plotësohen nëpërmjet këtyre shkollave që do të kenë status të veçantë Edhe pse shkolla nuk është shkollë artistike, nëse në atë zonë apo qytet ka kërkesa, fëmijë të talentuar, në një disiplinë të caktuar, ne kemi menduar t’ua japim këtë mundësi dhe t’i përgatisim këta nxënës që më pas kur të vazhdojnë studimet në shkollën e mesme të orientuar, të jenë të përgatitur.