Korporata Elektoenergjetike Shqiptare (KESH), të cilës iu ngarkua detyrimi i sigurimit të furnizimit të vendit me energji elektrike në kushtet e emergjencës, ka pësuar një humbje financiare prej rreth 26 miliardë lekësh apo 256 milionë euro në vitin 2022.
Në raport me një vit më parë situata është krejtësisht e ndryshme pasi në vitin 2021 KESH regjistroi një fitim prej 6 miliardësh sipas të dhënave zyrtare të qeverisë në buxhetin faktik të vitit të shkuar. Kjo panoramë duket se lidhet me gjithë zhvillimet që solli kriza ku çmimet arritën nivele rekord duke kulmuar në gusht dhe ku një kwh energji u shit me 130 lekë.
Korporatës ju desh që përveç situatës aspak të favorshme hidrike të angazhohej në sigurimin e energjisë nga tregu i lirë ku importet kaluan vlerën e 500 milionë eurove dhe ku qeveria angazhoi mbështetje financiare disa herë gjatë vitit.
Ndryshe nga KESH që mbajti barrën e furnizimit dhe vendosjes së gjithë pjesës financiare në këtë kontekst dy kompanitë e tjetra të sektorit ia kanë dalë të regjistrojnë një bilanc pozitiv.
OSHEE e cila në vitin 2021 ishte me një humbje 15.5 miliardë lekë apo 149 milionë euro (pasi bënte blerjet për mbulimin e humbjeve, që në 2022 i realizoi KESH), gjatë vitit 2022 ka regjistruar një fitim prej 1.9 miliardë lekësh apo rreth 19 milionë euro.
Ndërkohë kompania tjetër Operatori i Sistemit të Transmetimit sipas të dhënave të bëra publike nga Financat regjistruan një fitim gati katër herë më të lartë sesa ajo në vitin 2021. Sipas tabelës që shoqëron buxhetin faktik futmi i OST ishte gati 4.5 milionë euro nga pak më shumë 1 milionë euro që ishte në vitin 2021.
Ministria e Financave ka sqaruar se shifrat janë përpunuar sipas saj në bazë të të dhënave periodike që dërgohen nga kompanitë.
“Në zbatim të Udhëzimit Plotësues nr.1/2022 “Për zbatimin e Buxhetit të vitit 2022”, Ministria e Financave dhe Ekonomisë, periodikisht mbi bazë tremujore, ka mbledhur, përpunuar dhe analizuar informacionin e nevojshëm në lidhje me treguesit e performancës financiare të tre kompanive të sektorit energjetik. Kjo, me qëllim identifikimin, vlerësimin, monitorimin dhe raportimin e risqeve fiskale që rezultojnë nga ndërmarrjet publike me kapital shtetëror në tërësi dhe nga sektori energjetik në veçanti, duke konsideruar rëndësinë strategjike të tij dhe problematikat sensitive që e karakterizojnë” thuhet në buxhet në pjesën ‘Të dhëna financiare për sektorin energjetik’.
Aktualisht KESH po vijon të kryejë edhe gjatë këtij viti të gjithë blerjen e energjisë që nevojitet për konsum teksa OSHEE siguron vetëm sasinë e energjisë që i duhet për mbulimin e humbjeve., Në tre vitet e fundit për shkak të kushteve të vështira kompanitë e sektorit u kufizuan në lidhje me investimet duke bërë vetëm ato që ishin të nevojshme për të siguruar funksionimin normal të rrjetit.
Kriza e energjisë duket se ka zbehur pjesërisht efektet e saj dhe çmimet në bursa mbeten më të ulëta se vera e shkuar por sigurisht më të larta se normaliteti para nisjes së saj ndërkohë që edhe luhatjet janë më të shpeshta. Pavarësisht kësaj KESH gjatë këtij viti ja ka dalë që të ketë më shumë shitje energjie duke siguruar të ardhura teksa kaskada ka qenë në nivele të mira për të siguruar pjesën më të madhe të konsumit në vend./Monitor
