Adriatiku po luan një rol gjithnjë e më të rëndësishëm për mbijetesën dhe prosperitetin e breshkave detare, duke u bërë një habitat kryesor në Mesdhe. Vitet e fundit, studimet dhe vëzhgimet kanë shënuar një rritje të ndjeshme të pranisë së këtyre zvarranikëve të jashtëzakonshëm në ujërat e saj, me një vlerësim që i kalon 75 mijë ekzemplarë. Kjo e dhënë nënvizon qendrën e këtij rajoni për biodiversitetin detar dhe ekuilibrin delikat të ekosistemit detar.
Tre lloje kryesore të breshkave frekuentojnë ujërat e Adriatikut. Caretta caretta, e njohur përgjithësisht si Breshka Loggerhead, është deri tani më e përhapura dhe përfaqëson speciet rezidente të qëndrueshme në këtë zonë. Kësaj i shtohen edhe Chelonia mydas, e njohur më mirë si Breshka e Gjelbër dhe Dermochelys coriacea, ose Breshka Lëkure. Dy speciet e fundit ndodhin më rrallë, duke i bërë pamjet e tyre më të rralla dhe ngjarje më të vlefshme për studiuesit.
Kapaciteti i jashtëzakonshëm migrues i breshkave të detit i bën ato të udhëtojnë qindra, nëse jo mijëra kilometra, duke filluar nga zonat e tyre të folezimit të vendosura në ujërat e Jonit, Tirrenit, Egjeut dhe brigjeve veriore të Afrikës. Të tërhequr nga bollëku i lëndëve ushqyese, ata zgjedhin Adriatikun si një destinacion të privilegjuar për t’u ushqyer dhe rigjeneruar. Ky det, i karakterizuar nga ujëra të cekëta, përfaqëson një zonë ideale ushqimi falë pranisë së pasur të algave, kandil deti, krustaceve si gaforret dhe molusqeve si midhjet dhe molusqet. Ndër zonat më pjellore dhe më të favorshme për kërkim ushqimi është zona e grykës së Po, një rajon ku biodiversiteti arrin nivele të jashtëzakonshme.
Jeta si një breshkë: Një sfidë e vazhdueshme për të mbijetuar
Megjithatë, jeta e këtyre krijesave të lashta është larg nga rreziqet. Kërcënime të shumta kërcënojnë mbijetesën e tyre, shumë prej të cilave janë të lidhura drejtpërdrejt me aktivitetet njerëzore. Kapja e rastësishme është një nga problemet më serioze: breshkat bllokohen në rrjetat e peshkimit, si trakë ashtu edhe në rrjeta, shpesh duke pësuar lëndime serioze ose vdekje. Për më tepër, gëlltitja e grepave të peshkut, të gabuara si pre, shkakton dëmtime të brendshme që mund të jenë fatale.
Përplasjet me anije, veçanërisht gjatë periudhave të pushimit në sipërfaqe, përbëjnë gjithashtu një rrezik të konsiderueshëm. Ndotja detare, për shkak të derdhjeve toksike dhe akumulimit të mbetjeve plastike, paraqet një sfidë tjetër kritike. Breshkat, të tërhequr shpesh nga plastika lundruese, rrezikojnë ta gëlltisin atë, me pasoja shkatërruese për shëndetin e tyre. Së fundi, ndryshimi i klimës, duke ndryshuar temperaturat e ujit dhe ciklet ekologjike, ndikon negativisht në habitatet dhe zakonet migratore të këtyre specieve.
Duke mbrojtur detin Adriatik, këtë ekosistem të brishtë
Adriatiku, me pasurinë e tij natyrore dhe rolin e tij themelor në ciklin jetësor të breshkave të detit, meriton vëmendje të veçantë. Mbrojtja e këtij ekosistemi të brishtë nënkupton jo vetëm sigurimin e mbijetesës së këtyre kafshëve të jashtëzakonshme, por edhe ruajtjen e një trashëgimie me vlerë të paçmueshme për brezat e ardhshëm. Nevojitet një angazhim i përbashkët nga institucionet, studiuesit dhe komunitetet lokale për zbatimin e strategjive efektive dhe të qëndrueshme të ruajtjes.
Fondacioni Botëror i Qëndrueshmërisë mbështet Fondazione Cetacea: një angazhim për mbrojtjen e breshkave të detit në Itali
Fondacioni Botëror i Qëndrueshmërisë, një organizatë jofitimprurëse e angazhuar për qëndrueshmërinë dhe mbrojtjen e mjedisit, është e ngazëllyer të shpallë një partneritet strategjik me Fondacionin Cetacea. Ky i fundit, që nga viti 1988, ka përfaqësuar një realitet historik italian kushtuar mbrojtjes së mjedisit detar dhe burimeve të tij të çmuara. Qendra e Rimëkëmbjes së Breshkave Detare, një qendër ekselence për shëndetin e guaskës
Flamurtari i Fondacionit Cetacea është Qendra e Rimëkëmbjes së Breshkave Detare në Riccione. Ky objekt, i konsideruar ndër më të rëndësishmit në Adriatik, mirëpret çdo vit nga 60 deri në 80 ekzemplarë të breshkave të detit, me një prevalencë të Caretta caretta. Këtu, kafshët marrin programe të specializuara të kujdesit veterinar dhe rehabilitimit që i lejojnë ata të kthehen të jetojnë të lirë në habitatin e tyre natyror.
Fondacioni Cetacea bashkëpunon në mënyrë aktive me organet publike, OJQ-të, komunitetet e peshkimit dhe operatorët ekonomikë, duke krijuar një rrjet sinergjik për mbrojtjen e ekosistemit të brishtë detar. Falë këtyre veprimeve të përbashkëta, ajo promovon ndërgjegjësimin mjedisor dhe forcon rolin vendimtar të Adriatikut si zonë e mbrojtjes dhe rimëkëmbjes së specieve detare.
Ky bashkëpunim i ri me Fondacionin Botëror të Qëndrueshmërisë nënvizon angazhimin e përbashkët për të adresuar sfidat mjedisore dhe për të ndërtuar një të ardhme të qëndrueshme, bazuar në respektimin dhe mbrojtjen e burimeve natyrore.
Aktivitetet e qendrës përfshijnë:
Monitorimi shkencor i ekzemplarëve
Programet arsimore në shkolla
Trajnim i specializuar për operatorët detarë
Rritja e ndërgjegjësimit në komunitetet lokale
Bashkëpunime në projekte evropiane ndërkufitare
Programet e Mikut të Detit
Mbështetja për Fondacionin Cetacea është pjesë e një programi ambicioz për mbrojtjen e mjedisit të promovuar nga Organizata Botërore e Qëndrueshmërisë. Ky program përfshin çertifikatat e Mikut të Detit, të krijuara për të mbrojtur breshkat e detit dhe për të ruajtur habitatet e tyre.
Certifikimi i sigurt për breshkën
Ky standard shpërblen kompanitë që adoptojnë teknologji dhe praktika inovative për të reduktuar kapjen e rastësishme të breshkave. Midis tyre, dallohen Pajisjet Përjashtuese të Breshkave (TED), mjete specifike që ulin ndjeshëm vdekshmërinë e breshkave gjatë operacioneve të peshkimit.
Certifikatë e vëzhgimit të qëndrueshëm të breshkave të detit
Deti Turtle Watching rregullon shikimin turistik të breshkave të detit, duke vendosur udhëzime strikte për të siguruar ndikim minimal mbi kafshët dhe ekosistemin e tyre delikat.
Ndihmë e prekshme dhe strategjike
Kontributi i ofruar nga Fondacioni Botëror i Qëndrueshmërisë për Fondacionin Cetacea përfaqëson ndihmë të prekshme dhe strategjike. Kjo mbështetje synon të mbulojë kostot e nevojshme për kujdesin e breshkave të detit në Qendrën e Rimëkëmbjes në Riccione. Burimet do të financojnë aspekte kyçe si:
_ Kujdesi mjekësor i specializuar, duke përfshirë diagnostikimin, terapitë dhe medikamentet
_ Mbështetje logjistike, duke përfshirë mirëmbajtjen, ushqyerjen dhe rehabilitimin e ekzemplarëve.
Ky angazhim përkthehet në një ndikim të rëndësishëm në ruajtjen e breshkave të detit Adriatik. Falë kësaj mbështetjeje, çdo vit është e mundur të ruhen, trajtohen dhe rifuten në natyrë dhjetëra breshka, duke kontribuar në rivendosjen e ekuilibrit ekologjik të detit.
Për më tepër, iniciativa forcon kërkimin shkencor dhe promovon edukimin mjedisor midis gjeneratave të reja. Ndërgjegjësimi i publikut, veçanërisht i të rinjve, është një hap themelor drejt ndërtimit të një të ardhmeje të qëndrueshme, ku bashkëjetesa harmonike me speciet detare bëhet një realitet konkret dhe i qëndrueshëm.
