SHBA– Arrestimi ish-agjentit të FBI-së Charles McGonigal është kthyer në temën e ditës në Shtetet e Bashkuara të Amerikës. Mother Jones ka kushtuar një artikull të gjatë arrestimit të tij dhe lidhjeve që ky i fundit ka pasur me kryeministrin Edi Rama dhe hetimet për ish-kryedemokratin Lulzim Basha për dyshimet e financimeve ruse në Partinë Demokratike. Sipas artikullit McGonigal mori para nga njerëz të afërt të kryeministrit Edi Rama, e më pas McGonigal ia dha dosjen një prokurori për të nisur një hetim ndaj Partisë Demokratike të Shqipërisë.
Ishte një lajm tronditës: Charles McGonigal, një ish-shef i kundërzbulimit për FBI-në, u arrestua për rolin e tij të dyshuar në dy skema të veçanta. Në njërën, ai supozohet se ka pranuar 225,000 dollarë nga një biznesmen shqiptaro-amerikan, ndërsa ishte ende në FBI, dhe i ka bërë favore atij biznesmeni dhe kryeministrit shqiptar Edi Rama. Në anën tjetër, McGonigal, pasi doli në pension në vitin 2018, dyshohet se i ofroi shërbime hetimore oligarkut rus Oleg Deripaska, i cili u sanksionua në vitin 2018 për asistimin e aktiviteteve globale “keqdashëse” të regjimit të Putinit. Aktakuzat e McGonigal ngrenë një varkë pyetjesh dhe e kanë nxitur Byronë të shqyrtojë veprimet e tij kur ai ishte përgjegjës për monitorimin dhe pengimin e përpjekjeve të inteligjencës së fuqive të huaja (përfshirë këtu edhe Rusinë) që synonin dëmtimin e Shteteve të Bashkuara. FBI-ja do të dijë se ku ka shkuar keq.
Çështja McGonigal gjithashtu ka tërhequr vëmendjen mbi një nga operacionet më të çuditshme të ndikimit të huaj që ka ndodhur në Uashington, DC, vitet e fundit – një përpjekje pak e njohur dhe e nën-raportuar e lidhur me Rusinë për të ndikuar në politikën amerikane dhe në lidhje me Shqipërinë.
Historia e këtij ndikimi është e ndërlikuar por Mother Jones zbuloi në vitin 2018. Zbulimi kryesor ishte se një kompani misterioze guaskë e regjistruar në Skoci e quajtur Biniatta Trade—e cila u krijua nga dy kompani të Belizesë që kontrolloheshin pjesërisht nga dy kompani britanike, secila e kontrolluar nga një shtetas tjetër rus—pagoi 150,000 dollarë në fillim të vitit 2017 tek një lobist në Uashington të quajtur Nick Muzin për të promovuar në Shtetet e Bashkuara Partinë Demokratike të Shqipërisë, partinë konservatore që kundërshton qeverinë e Ramës.
Muzin, i cili kishte punuar për fushatën presidenciale të Trump, përdori ndikimin e tij për të mbledhur mbështetje brenda Partisë Republikane dhe lëvizjes konservatore amerikane për Lulzim Bashën, kreun e PDSH-së, i cili po bënte fushatë për t’u bërë kryeministër.
Muzin organizoi një vizitë në Uashington për Bashën që përfshinte takime me anëtarët e Dhomës së Republikanëve. Basha mori pjesë në darkën vjetore të Komitetit Kombëtar Republikan të Kongresit, ku u shfaq Trump. Muzin kontaktoi Steve Bannon, atëherë një këshilltar i lartë i Shtëpisë së Bardhë, dhe zyrtarë të tjerë të Shtëpisë së Bardhë në emër të Bashës. Ai organizoi intervistën e Bashës nga Breitbart Neës.
Qëllimi ishte mbledhja e mbështetjes në Shtetet e Bashkuara për Bashën, i cili po kandidonte në Shqipëri si një nacionalist populist dhe fans i Trump dhe shtynte sloganin“Make Albania Great Again”. Si një armik i flaktë i Ramës, një kritik pro-perëndimor i Putinit që kishte paralajmëruar për përpjekjen e Rusisë për të fituar ndikim në Ballkan, Basha, me sa duket, ishte kandidati i preferuar i Kremlinit.
Në një moment, Muzin e solli Bashën në një takim mbledhje fondesh në ëisconsin, ku Trump ishte folësi kryesor. Në këtë ngjarje – ku një donacion prej 20,000 dollarësh i dha atij një vend VIP dhe një fotografi me Trump – Bashës iu shkrep fotografia me Trump. Në Shqipëri, PDSH e shpërndau gjerësisht foton dhe Basha pretendoi se kishte pasur një “takim të jashtëzakonshëm” me Trump.
Lidhja Trump që Muzin e ndihmoi Bashën nuk zgjodhi gjë për të. Në zgjedhjet shqiptare të atij viti, Partia Socialiste e Ramës mori mandate dhe fitoi shumicën e plotë të parlamentit. Në një farë mënyre, puna e Muzinit për Bashën dhe PDSH-në nuk ishte e pazakontë. Politikanët e huaj dhe partitë politike shpesh mbajnë lobistët amerikanë në kërkim të mbështetjes dhe ndikimit në Shtetet e Bashkuara. Ajo që ishte e çuditshme ishte se Biniatta Trade mori pjesën më të madhe të skedës për mundin e Muzin.
Nuk kishte shenja publike se kjo kompani ishte e angazhuar në ndonjë tregti. Kishte një faqe interneti gjenerike me pamje të rreme, e cila ishte e lidhur me faqe interneti të ngjashme për kompani të tjera që nuk kishin gjurmë publike.(Sajti i internetit Biniatta Trade nuk funksionon më.) Kompania ndau një numër telefoni britanik me një “shërbim ndërkombëtar takimesh në internet” që ofronte “gratë të bukura ukrainase për takime dhe martesë”.
I vetmi informacion mbi Biniatta Trade që mundëm të gjenim ishte një gjurmë letre e kompanive të tjera guaskë që përfundimisht gjetën dy rusë që nuk mund të kontaktoheshin. Një kompani guaska e lidhur me Rusinë nuk është burimi i zakonshëm i financimit për përpjekjet amerikane të lobimit dhe kjo marrëveshje e pazakontë sugjeroi se një ent rus po përpiqej të ndikonte në politikën e SHBA-së për të përfituar Basha dhe PDSH.
Një zëdhënës i Muzin i tha Mother Jones në atë kohë se Muzin besonte se Biniatta Trade ishte një kompani private në pronësi të mbështetësve të Partisë Demokratike të Shqipërisë. Muzin nuk pranoi të shpjegonte se si kishte rënë fillimisht në kontakt me Biniatta Trade.
Vjeshtën e kaluar, një zbulim i inteligjencës amerikane vuri në dukje se Rusia kishte shpenzuar rreth 300 milionë dollarë që nga viti 2014 për të ndikuar politikën në vendet e tjera në favor të saj. Një burim i administratës i tha AFP se kjo përfshinte shpenzimin “rreth 500,000 dollarë për të mbështetur Partinë Demokratike të qendrës së djathtë të Shqipërisë në zgjedhjet e 2017″.
Si lidhet e gjithë kjo me McGonigal?
Aktakuza e Departamentit të Drejtësisë pretendon se në ose deri në gusht 2017 McGonigal lidhi një marrëdhënie biznesi me “Personin A”, një shtetas i natyralizuar amerikan, i cili kishte lindur në Shqipëri dhe që kishte punuar për një shërbim inteligjent shqiptar dekada më parë. Lajmet shqiptare e kanë identifikuar këtë person si Agron Neza, një biznesmen nga Neë Jersey. Në një letër drejtuar mediave shqiptare, Neza pranoi se i kishte dhënë para McGonigal-it dhe e quajti Ramën një “të njohur”, por ai tha se ia dha paratë McGonigal-it për arsye personale.
Sipas aktakuzës, McGonigal dhe Neza bënë disa udhëtime së bashku në Shqipëri, ku McGonigal u takua me Ramën, kryeministrin dhe “Personin B”, i cili, sipas Neë York Times , ishte Dorian Ducka, një ish-zyrtar shqiptar dhe një këshilltar informal i Ramës. Neza dyshohet se i ka paguar McGonigal 225,000 dollarë në vjeshtën e vitit 2017, në tre këste.
Pasi McGonigal ishte takuar për herë të dytë me Ramën, Duçka, sipas aktakuzës, i dha McGonigal-it informacion për një “një shtetas amerikan që ishte regjistruar për të kryer punë lobimi në Shtetet e Bashkuara në emër të një partie politike shqiptare të ndryshme nga ajo në anëtar i të cilit ishte edhe Kryeministri”. McGonigal ia përcolli këtë informacion një prokurori të Departamentit të Drejtësisë për hetim të mundshëm penal. Më pas, ai mori më shumë informacion për lobin nga Neza dhe Rama dhe ua transmetoi materialin hetuesve të FBI-së.
Më 26 shkurt 2018, thuhet në aktakuzë, “FBI-NY hapi zyrtarisht një hetim penal të fokusuar në lobistin qytetar amerikan me kërkesë të të pandehurit McGonigal dhe me udhëzimin e tij”. Neza dhe Duçka ndihmuan hetimet. McGonigal, sipas Departamentit të Drejtësisë “nuk i kishte zbuluar në asnjë moment FBI-së marrëdhënien e tij financiare me Personin A [Neza], dhe as i pandehuri McGonigal nuk kishte zbuluar kontaktet e tij të vazhdueshme me Personin B [Ducka] siç kërkohej”.
Koha e ngjarjeve të përshkruara në aktakuzë tregon se Muzin ishte lobisti që McGonigal po synonte. Siç ka raportuar Neë York Times: Ngjarjet e detajuara në aktakuzë dhe të dhëna të tjera publike duket se përputhen me përshkrimin e lobitistit Nicolas D. Muzin.
Ende nuk dihet se deri kur ka vazhduar ndonjë hetim i FBI-së për Muzin. Asnjë akuzë nuk u ngrit kundër tij. Muzin i tha “Times” në një deklaratë se ai nuk kishte arsye të besonte se ishte viktimë e këtij hetimi të rremë.
“Por nëse do të isha, kjo është për të ardhur keq dhe shpresoj se drejtësia do të vihet në vend”.
Muzin nuk iu përgjigj kërkesave të shumta për koment nga Mother Jones.
Raporti i Mother Jones në vitin 2018 u vendos në faqet e para në gazetat shqiptare. Një vit më pas, prokurorët shqiptarë e akuzuan Bashën për pastrim parash dhe falsifikim dokumentesh në lidhje me çështjen “Biniatta Trade”. Basha mohoi të kishte pranuar para ruse. Çështja më vonë u pezullua në rrethana që ende nuk duhet. Partia e tij ka këmbëngulur se i ka paguar Muzin vetëm 25,000 dollarë, duke mos ofruar asnjë shpjegim se përse një njësi tjetër (domethënë Biniatta Trade) do t’i paguante një lobisti amerikan një shumë të majme për të ndihmuar PDSH-në.
Në zgjedhjet parlamentare të Shqipërisë 2021, Rama udhëhoqi partinë e tij drejt një tjetër fitoreje ndaj PDSH-së së Bashës dhe fitoi një mandat të tretë si kryeministër. Basha u largua nga PDSH një vit më parë dhe u zëvendësua nga themeluesi i partisë, Sali Berisha, të cilit i ndalohet hyrja në Shtetet e Bashkuara për shkak të asaj që Departamenti i Shtetit thotë se është përfshirë në korrupsion.
Mbeten shumë pyetje rreth këtij episodi. Pse qeveria shqiptare ishte kaq e shqetësuar për përpjekjet e lobimit pro PDSH-së? Çfarë informacioni i kaloi McGonigal-it? A përfshinte financimet që shkuan për Muzin? A e hetoi FBI plotësisht Muzin? A përfshiu ai hetim gjurmimin e origjinës së parave që siguruan lobimin e tij? Nuk ka ende asnjë shpjegim se përse një kompani misterioze e lidhur me Rusinë ka paguar për një lobist republikan për të përdorur ndikimin e tij me GOP dhe konservatorët për të ndihmuar një parti politike shqiptare të krahut të djathtë.
Kryqëzimi i përrallës së McGonigal dhe ai i financimit të lobimit të Muzin nga Biniatta Trade i bën dy histori misterioze edhe më shumë. Një lobist amerikan mori para të lidhura me Rusinë për të ndihmuar një parti politike në një vend të vogël ballkanik. Dhe një agjent i pretenduar i shtrembër i FBI-së ishte përfshirë në hetimin e atij lobisti, me sa duket me urdhër të një partie rivale shqiptare. Shqipëria, ashtu si Rusia, është shumë e korruptuar, e rrënuar nga akuzat se shumë zyrtarë, duke përfshirë gjyqtarë dhe prokurorë, janë në dorë. Sagat e bashkuara të Biniatta Trade dhe Charles McGonigal tregojnë se sa lehtë ai korrupsion depërtoi në Shtetet e Bashkuara.
