TIRANË- Disa video në Facebook me pamje nga Shqipëria. Kaq u deshën për të nxitur një nomade digjitale si ajo të vizitonte për një periudhë të shkurtër Shqipërinë në 2019-n. Bujaria, natyra, ushqimi mesdhetar që nuk të lë vramendje për shijen dhe ritmi i ngadaltë i jetës që gjeti këtu, e bëri ta rimendonte Shqipërinë si vendin ku duhet të ushtronte për disa kohë punën e saj online.
Maria prej më shumë se një viti jeton në Shqipëri. Ndryshe nga nomadët e tjerë tradicionalë që punojnë online çdo javë në një vend të ndryshëm, ajo pëlqen të njohë pak më gjatë kulturën dhe historinë e një vendi. Me fokus tek udhëtimet, duke zotëruar tashmë website-n dhe njëkohësisht kanalin e saj në Youtube “Maptrekking”, ajo rrëfen për Gazetasi.al arsyet se përse Shqipëria është tërheqëse në sytë e saj për nomadët digjitalë. Megjithatë, edhe problematikat që evidenton nuk janë të pakta.
“U përpoqa të bëja një jetë tradicionale fillimisht. Mbarova masterin, u angazhova në intershipe dhe u fokusova shumë tek studimet. Ashtu siç shoqëria na dikton të bëjmë.
Pasi u zhvendosa nga Amerika në Irlandë e kuptova që nuk doja një punë brenda mureve të zyrës, vetëm për të paguar faturat në fund të muajit, që nuk me jepte asnjë lloj emocioni.
Kështu fillova të mendoj si mund të fitoj para duke bërë punë online dhe krejt rastësisht nisa një blog udhëtimesh pikërisht një muaj para pandemisë. Periudha më jo e favorshme e mundshme,”- nis rrëfimin për Gazetasi.al Maria teksa tregon për të njëjtën tipologji dhe mendësi që kanë thuajse të gjithë nomadët digjitalë.
Pasi vizitoi për një periudhë shumë të shkurtër kohore Shqipërinë në 2019-n, u rikthye në prill të 2021-shit. Tashmë për t’u zhvendosur këtu për më gjatë.
“M’u desh një vit e gjysmë që të nxirrja fitimet e para nga blogu i udhëtimeve. Nëse 10 vite më parë me këtë lloj profesioni mund të korrje shumë fitime, tani konkurrenca e madhe e bën shumë të vështirë.
Nomadët digjitalë tërhiqen nga gjëra të ndryshme por në Shqipëri unë i kam gjetur të gjithë gjërat që dua. Natyra dhe vendet e mrekullueshme ku mund të bësh hiking, kultura e kafesë ku njerëzit shpenzojnë shumë kohë me njëri-tjetrin janë gjëra që më çlodhin shumë dhe më bëjnë të ndihem më kreative Shqipëria është një vend pa shumë stres”, vijon ajo mandej për Gazetasi.al.
Në një vështrim të përgjithshëm, avantazhi kryesor që Maria përmend është padyshim kostoja e jetesës në Shqipëri krahasuar me shtete të tjera. Fitimet të cilat i merr në euro ose dollar janë të mjaftueshme për të përballuar çmimet në Shqipëri, që nga akomodimi deri tek ushqimi. Gjithashtu, si amerikane mund të qëndrojë një vit me vizë falas në Shqipëri. Nomadët digjitalë mund të aplikojnë për një leje njëvjeçare dhe të kërkojnë një zgjatje për vitin e dytë, më pas pesë vjet dhe në fund një qëndrim të përhershëm.
Wi-fi, sipas saj është i mirë në shumicën e qyteteve. Numri i lartë i kafeneve ku me një euro, pra me një ekspres mund të punosh sa kohë të duash, e lehtëson akoma më shumë. Gjithashtu në shumë prej tyre tavolinat janë përshtatur për të studiuar apo punuar.
Të mirat që Shqipëria ofron nuk i sfumojnë dot problematikat me të cilat hasen nomadët digjitalë. Qeveria po përpiqet ta pozicionojë vendin si një qendër për nomadët digjitalë, por realiteti është se pengesat logjistike dhe administrative e bëjnë këtë shumë më të ndërlikuar.
Kushdo që banon në Shqipëri dhe punon brenda ose jashtë vendit është i detyruar të paguajë tatimin në vend. Procesi për ta bërë këtë është tepër kompleks dhe përfshin shkuarjen në Qendrën Kombëtare të Biznesit, pagimin e një tarife, regjistrimin dhe më pas kalimin në një proces fiskalizimi. Është gjithashtu e nevojshme krijimi i një llogarie bankare lokale në një bankë, ku të gjitha paratë e ardhura nga puna, qoftë edhe jashtë vendit, duhet të depozitohen.
Por çështja është se bankat vendase nuk hapin llogari bankare për joshqiptarët pa leje qëndrimi. Shumë të huaj që vijnë sipas saj, veçanërisht ata për afatshkurtër, nuk duan të hapin llogari bankare lokale dhe të depozitojnë të ardhurat e tyre atje.
Disavantazhe të tjera lidhen me faktin që nuk ka orare të përditësuara të autobusëve askund (përfshirë stacionin e autobusëve) si dhe mos pranimin gjerësisht të kartave të kreditit. Në një dokument të miratuar nga qeveria, “Agjenda digjitale e Shqipërisë” dhe të planit të veprimit 2022 – 2026 që synon bërjen e Shqipërisë sa më tërheqëse për nomadët digjitalë, bie në sy edhe kujdesi shëndetësor.
“Një problem tjetër për ta është mundësimi i shërbimeve të besueshme të kujdesit shëndetësor. Thelbi është përdorimi i zgjidhjeve remote të kujdesit shëndetësor (në të cilën BE po fokusohet shumë)”, nënvizon strategjia.
Maria thekson gjithashtu se përveç Tiranës, në qytete të ndryshme të Shqipërisë është shumë e vështirë të gjesh pjesë për pajisje si laptopë Apple apo MacBook nëse ndodh që të të kenë ndonjë defekt. Megjithatë, ajo e mbyll duke thënë se janë njerëzit ata që e bëjnë vendin, dhe për të, shqiptarët, ‘e butë, të ngrohtë dhe bujar’ janë arsyeja përse Shqipëria duhet të jetë doemos një ndalëse për nomadët digjitalë.
Aktualisht në Shqipëri sipas të dhënave nga Ministria e Shtetit për Sipërmarrjen, zhvillojnë aktivitetin e tyre në Shqipëri 100 nomadë digjitalë. Shqipëria, sipas “The Times”, ka parë një bum në popullaritet pas pandemisë, me shumë pushues britanikë që udhëtojnë për në Shqipëri. Ekspertët e udhëtimit po vlerësojnë mediat sociale që e kanë promovuar Shqipërinë si një destinacion që duhet të vizitohet. Ellie Marr, eksperte e turizmit, ka thënë për “The Times” se turistët janë përdorues të mediave sociale dhe Shqipëria ka përfituar nga kjo.
“Njerëzit e kanë parë atë në foto, kanë dëgjuar për të dhe e kuptojnë se është një vend mahnitës për bregdetin dhe bukurinë e tij natyrore”./GazetaSi
