SHBA– Është një skenë klasike nga “Friends” , Monica pickohet nga një kandil deti në plazh dhe Xhoi kujton diçka që ka parë në një dokumentar: E vetmja mënyrë për të lehtësuar dhimbjen është të urinosh. Dhe nuk është vetëm Joey, por shumë njerëz që e besojnë këtë. Por a është e vërtetë që urina ndihmon në lehtësimin e dhimbjes së pickimit të kandil deti? Ekspertët shpjegojnë se jo vetëm që nuk ndihmojnë, por ka të ngjarë ta përkeqësojnë thumbimin .
“Ky mit ndoshta filloi sepse urina përmban amoniak dhe ure, duke i dhënë asaj një pH paksa bazë,” i tha Live Science Jessica Colla, drejtore e edukimit në Qendrën Oqeanike Maui në Hawaii .
Kandili i detit është krijesë deti xhelatinoze që pickojnë, si përgjigje ndaj presionit që aktivizon qelizat e helmit në tentakulat e tyre. Këto qeliza helmuese, të quajtura nematociste, injektojnë helmin e tyre në lëkurë dhe më pas vazhdojnë të varen prej saj. Ajo që bën personi i dëmtuar më pas është kritike, sepse hedhja e lëngut të gabuar në plagë – diçka me një pH drastikisht të ndryshëm ose ekuilibër të kripës, mund të shkaktojë që të derdhet më shumë helm nga nematocistet në lëkurë, shkruan CNN.
Miti për pickimin e urinës dhe kandili i detit bazohet në idenë se urina me një pH bazë “mund të jetë më e përshtatshme se uji i detit”, mjedisi natyror i nematocistëve, thotë Richard Clark, drejtor mjekësor i Sistemit të Kontrollit të Helmimeve të Kalifornisë në San Diego. “Arsyetimi është se urina mund të nxjerrë nematocistet pa i stimuluar ato”, thotë ai. Por kjo nuk po ndodh.
Meqenëse urina shpesh hollohet, mund të duket më shumë si ujë i freskët sesa ujë i detit. Dhe kurrë nuk dëshironi të lani thumbin me ujë të freskët, sepse kjo e bën dhimbjen më keq. Dallimi i madh në kripën e tretur midis ujit të freskët dhe ujit të detit bën që të lirohet më shumë helm nga nematocistet. E njëjta gjë vlen edhe për urinën nëse është shumë e holluar.
Opsioni shumë më i mirë është përdorimi i ujit të detit, thekson Clark. Studimet kanë treguar gjithashtu se uthulla (5% acid acetik) mund të neutralizojë nematocistet nga disa lloje të kandilit të detit.
Çfarë duhet të bëjmë
Ndihma e parë e vërtetë për pickimet nga kandili i detit mund të jetë çuditërisht e thjeshtë. Këtu janë disa mënyra më të mira – dhe më pak të rënda – për të menaxhuar shqetësimin pas një takimi me një kandil deti.
1. Shpëlajeni me ujë deti ose uthull: Sasitë e bollshme të ujit të detit janë mënyra më e mirë për të shpëlarë thumbin. Uthulla është gjithashtu një zgjedhje e besueshme për pickimet nga shumica e llojeve të kandilit të detit, duke ndihmuar në çaktivizimin e nematocisteve dhe parandalimin e lëshimit të mëtejshëm të helmit. Megjithatë, nëse speciet e kandilit të detit janë të panjohura, është më mirë t’i përmbahemi ujit të detit.
2. Hiqni tentakulat: Heqja e tentakulave dhe nematocisteve është e rëndësishme për të parandaluar helmimet dhe dhimbjet e mëtejshme. Mos u përpiqni të gërvishtni tentakulat me duart tuaja. Në vend të kësaj, hiqni me kujdes ato me piskatore, pastaj hiqni cistat me një kartë krediti.
3. Merrni ndihmë mjekësore: Disa pickime nga kandili i detit mund të jenë serioze ose fatale. Nëse keni ënjtje, të përziera, konfuzion, dhimbje trupi apo vështirësi në frymëmarrje, drejtohuni menjëherë te mjeku.