Qeveria shqiptare ka kërkuar pranë Bankës Botërore një tjetër hua, e cila llogaritet në 120 milionë dollarë dhe ka në fokus të saj rritjen e qëndrueshmërisë ndaj të papriturave si dhe zhvillimin e gjelbër.
Kur i referohet rritjes së qëndrueshmërisë, projekti që është parashikuar të kalojë në bord në mars 2023, duket se nënkupton masat për më shumë të ardhura në dispozicion ndaj goditjeve që pëson ekonomia, por edhe parashikimi i fatkeqësive natyrore.
Në vetvete, projekti është i ndarë në tre shtylla. Së pari, forcimi i qëndrueshmërisë së sektorit qeveritar dhe familjeve; së dyti, forcimi i kuadrit të tregut të energjisë dhe rritja e energjive të rinovueshme dhe efikasitetit, dhe së treti, mbrojtja e mjedisit dhe zvogëlimi i gjurmës së karbonit të vendit.
Projekti i emërtuar Qëndrueshmëria e Para dhe Zhvillimi i Gjelbër- Financim i Politikave të Zhvillimit Programor(DPF) bën pjesë në programin e ri të financimit që Banka Botërore ka me qeverinë për vitet në vijim.
“Ky operacion është i pari nga dy të tillë të parashikuar në serinë programore. Shtylla e parë e serisë mbështet Shqipërinë në përpjekjen e saj për të forcuar qëndrueshmërinë e qeverisë dhe familjeve.
Për sa i përket qëndrueshmërisë fiskale, DPF (operacioni i parë) mbështet mobilizimin e të ardhurave të brendshme nëpërmjet zgjerimit të bazës tatimore nëpërmjet (i) një ligji të ri për tatimin mbi të ardhurat që sjell profesionistët në sistemin tatimor dhe (ii) forcimi i kapaciteteve të administratës tatimore.
Shkaku (për DPF-në e dytë) parashikon futjen e një tatimi mbi pronën bazuar në vlerën e tregut, siç dëshmohet nga miratimi nga Kuvendi i ligjit të pronës
Shtylla e dytë e serisë synon të ndihmojë Shqipërinë të rrisë furnizimin me energji të rinovueshme, duke përdorur një qasje të bazuar në treg, të prezantojë tregtimin e energjisë përmes Tregut të Organizuar me Shumicë (bursa) dhe të rritet eficienca e energjisë në Qeveri.
Furnizimi do të rritej përmes parashikimit të më shumë hidroje, ere dhe kapacitete diellore. Sektori energjetik i Shqipërisë është shumë i varur nga hidrocentralet, gjë që e bën atë të varur nga importet gjatë viteve të thata.
Kjo sjell një “taksë” të rëndë mbi qëndrueshmërinë financiare të sektorit. Për më tepër, investimet e reja private në sektorin e energjisë janë penguar në dy nivele. Niveli i parë është në nivelin e investitorit ose prodhuesit.
Nuk ka asnjë blerës të vetëm të të rinovueshmve nga numri i madh i investitorëve dhe as konkurrencë për kontaktet. Niveli i dytë është tregu i shitjes me shumicë, që bashkon prodhuesit dhe distributorët. DPF mbështet funksionalizimin e këtyre tregjeve.
Shtylla e tretë e serisë përforcon qëndrueshmërinë mjedisore dhe qëndrueshmërinë klimatike të modelit të rritjes së Shqipërisë. Mbetjet plastike po shkaktojnë dëme të konsiderueshme në sektorët e ekonomisë blu të Shqipërisë, si turizmi bregdetar dhe peshkimi.
“Prandaj, DPF mbështet miratimin e një ligji që ndalon qeset plastike për një përdorim, duke inkurajuar përdorimin qeseve alternative të qëndrueshme dhe reduktimin e shkallës së ndotjes së qeseve plastike.
Për të siguruar që prodhuesit të mbajnë më shumë përgjegjësi për mbetjet e prodhuara nga produktet e tyre, Shqipëria do të prezantojë një ligj të Përgjegjësisë së Zgjeruar të Prodhuesit (EPR) për të inkurajuar tranzicionin drejt një ekonomie më qarkulluese” nënvizon dokumenti i publikuar nga Banka./Monitor
