Me rritjen e popullatës urbane, krizën klimatike dhe rrezikun ndaj biodiversitetit, një pjesë e madhe e qyteteve përballen me sfida të mëdha në parandalimin dhe menaxhimin e mbetjeve urbane.
Vitet e fundit, tre kryeqytetet, Jerevani, Varshava dhe Tirana, kanë bashkëpunuar intensivisht për të minimizuar mbetjet bashkiake, duke përfshirë mbetjet shtëpiake të rrezikshme që prodhohen dhe shkojnë në landfille. Bashkëpunimi i tyre është mbështetur nga parimet, praktikat më të mira dhe financimi i Bashkimit Evropian. Këto tre qytete karakterizohen nga rritje e fuqishme demografike dhe ekonomike, çka shoqërohet me rritje të vëllimit të mbetjeve bashkiake.
Derisa 1% e këtyre mbetjeve klasifikohen si të rrezikshme dhe kërkojnë trajtim të specializuar, është e nevojshme të shihen masat që janë marrë për minimizimin e tyre dhe përmirësimin e qeverisjes së sektorit të menaxhimit të mbetjeve bashkiake në Jerevan, Varshavë dhe Tiranë. Të kuptuarit e situatës dhe planifikimi i reformave me anë të zhvillimit të studimeve profesionale janë thelbësore.
Levon Hovhannisyan, zv.kryetar i Bashkisë së Jerevanit, vuri në dukje se “kontejnerët e mbetjeve të qelqit janë instaluar në Jerevan që më parë, por ka pasur pakënaqësi me shërbimin. Nuk do të humbasim më çelësin e riciklimit. Dhe sigurisht, këta kontejnerë ngjajnë estetikisht modernë.”
Robert Girejko, lider i ekipit të projektit, theksoi rëndësinë e projektit që lidh Jerevanin, Varshavën dhe Tiranën, duke thënë se “projekti punon për zgjidhje për menaxhimin e mbetjeve, për të përmirësuar sistemet, për të përmirësuar politikat dhe për të rritur ndërgjegjësimin e qytetarëve mbi refuzimin, ripërdorimin, riciklimin dhe rikuperimin e mbetjeve.”
Frank Hess, shef i Bashkëpunimit pranë Delegacionit të BE-së në RA, nënvizoi rëndësinë e informimit të qytetarëve, duke deklaruar: “Qytetarët duhet të informohen dhe të trajnohen për ndarjen dhe riciklimin e mbetjeve. Ky program do të mundësojë riciklimin më të mirë të mbetjeve.”
Diego Testi, administrator i Eco-Tirana, solli lajme të mira për Tiranën, duke njoftuar se “falë fondeve evropiane të akorduara nga projekti për mbetjet e rrezikshme urbane, së shpejti do të kemi një pajisje të re që do të na lejojë të grumbullojmë mbetjet e rrezikshme urbane në tregje dhe, mbi të gjitha, të kryejmë aktivitete informuese për nxënësit e shkollave.”
Agnieszka Jakubowska, drejtoreshë e Zyrës së Menaxhimit të Mbetjeve në Bashkinë e Varshavës, shprehu kënaqësinë e saj me rezultatet e projektit: “Falë projektit të ‘Tre kryeqyteteve’, Varshava ka marrë 89 kontejnerë të vegjël për mbetjet e rrezikshme që plotësojnë sistemin e grumbullimit selektiv të mbetjeve në qytetin tonë. Banorët i përdorin me dëshirë.”
Genc Kojdheli, Drejtor i Përgjithshëm i Integrimit, Planifikimit Strategjik dhe Zhvillimit Ekonomik në Bashkinë e Tiranës, u shpreh entuziast për projektin, duke deklaruar: “Është kënaqësi e veçantë të flas për këtë projekt të mrekullueshëm që mblodhi së bashku tre kryeqytete, të cilat ndanin të njëjtat sfida të përbashkëta për sa i përket menaxhimit të integruar të mbetjeve, veçanërisht mbetjeve të rrezikshme.”
Menaxhimi i mbetjeve të rrezikshme në territorin e qytetit të Varshavës është në përputhje me qëllimet e ekonomisë qarkulluese. Zhvillimi i njohurive dhe aftësive mes grupeve kryesore të interesit është një prioritet
Srapi Haykazyan:-Shef i Departamentit të Mbrojtjes së Mjedisit në Bashkinë e Jerevanit
“Ky program është kthyer në një pionier për qytetin e Jerevanit në drejtim të ndarjes së mbetjeve. Banorët kërkojnë gjithnjë e më shumë që të instalohen kontejnerë të ndarjes së mbetjeve pranë banesave të tyre në zonat administrative.”
Informimi, edukimi, çlirimi i potencialit krijues më të pastër dhe të sigurt për ne dhe për ata, duke punuar me brezin e ri për një të ardhme më të mirë.
Karolina Malczyk-Drejtore e Qendrës për Inovacionin dhe Trajnimin në Varshavë (CIES)
“Konkursi i ‘Eko Ligës së Varshavës’ është një formë tërheqëse për fëmijët dhe të rinjtë që të mësojnë sjelljen pro-mjedisit. Mësuesit mund të marrin pjesë në këtë konkurs me anë të planeve mësimore.”
Prezantimi i inovacioneve në sektorin e menaxhimit të mbetjeve:
Karen Nikoghosyan-Projekti i Inovation Sub-Grands “Clean-City”
“Ne përfaqësojmë projektin ‘Qyteti i Pastër’, një aplikacion në internet dhe celular që ndihmon në koordinimin e procesit të zbrazjes së kontejnerëve dhe tregon në kohë reale se në cilën rrugë do të kalojë një kamion dhe çfarë mbetje do të mbledhë.”
Ani Abovyan-Deen Communication, Inovation Sub-Grands, projekti “est Monters”
“Ky është një aplikacion lojrash projektuar për fëmijë të moshës 10-13 vjeç që mëson kategorizimin e saktë dhe ndarjen e mbetjeve”
Artsrun Margaryan-përfaqësues i “Nari Stem”
“Kemi krijuar një makineri për grumbullimin e mbetjeve të rrezikshme për riciklim. Përdoruesit e kësaj makinerie do të mbledhin pikë, të cilat më pas mund të shndërrohen në bileta për teatro dhe muze, në bashkëpunim me Bashkinë e Jerevanit.”
“Të mësuarit e ndërsjellë midis qyteteve partnere dhe qyteteve të tjera ka rritur ndërgjegjësimin dhe motivimin e popullsisë për të kuptuar dhe ndjekur parimet e 3R: REFUZIM, RIPËRDORIM, RICIKLIM.”
