TIRANË– Mungesa e fuqisë punëtore është shndërruar në shqetësimin kryesor të sektorit privat në të gjitha linjat e biznesit. Ky është një problem edhe për administratën publike, pasi mungojnë profesione specifike në disa fusha si mbrojtja, shëndeti etj. Këto zhvillime po ushtrojnë presion mbi pagat. Në tre mujorin e tretë të vitit 2022 përqindja e punonjësve që paguheshin më pagë minimale ndaj totalit të punësuarve u përgjysmua.
INSTAT raportoi se në Korrik-shtator 2022 nga totali i të punësuarve me sigurime vetëm 15.8 paguheshin deri në pagën minimale, teksa në të njëjtën periudhe të vitit 2021 kjo kategori zinte 33 % të të punësuarve. Pesha e punonjësve me pagë minimale shënoi rënie të dukshme që kur nisën të raportoheshin të dhënat në vitin 2014, kur gati 36 për qind e atyre që paguanin sigurime paguheshin deri në pagën minimale.
Të gjendur në vështirësi për punonjës shumë biznese ne sektorin e turizmit dhe bujqësisë që ishin në kulmin e aktivitetit në tremujorin e tretë 2022 aplikuan rritje page për të tërhequr forcën e punës që u nevojitej. Ndikim ka dhënë dhe aksioni anti-informalitet i tatimeve që ka nxitur bizneset të deklarojnë paga reale të punonjësve.
INSTAT raportoi se në tremujorin e tretë të vitit të kaluar paga mesatare bruto për aktivitetin e Bujqësisë, pyjeve dhe peshkimit, ka rritjen më të madhe vjetore prej 15,7 %, ndërsa rritjen më të vogël e ka grupaktiviteti i Administratës publike dhe mbrojtjes; sigurimi social i detyrueshëm; arsimi; shëndetësia dhe aktivitete të punës sociale prej 5%. Paga minimale në shkallë vendi aktualisht është 34,000 lekë, teksa qeveria ka lajmëruar rritjen e saj në 36,000 lekë.
Struktura e punësimit në favor të pagave të larta po rritet. INSTAT raportoi se në tremujorin e tretë të vitit 2022 rritjen më të lartë në totalin e punësimit e kishte kategoria e punonjësve që paguhej në intervalin 34,000-40,000 lekë në muaj, e cila zuri 26.7 për qind të totalit te të punësuarve nga 16.1 për qind që ishte në tremujorin e tretë të vitit 2021.
Rritje pësuan edhe kategoritë e tjera më paga më të larta. Kategoria e punonjësve me pagë 40,000-50,000 lekë u rrit me 2.5%, ndërsa kategoria 50,000-60,000 lekë në muaj nuk pësoi ndryshim gjatë periudhës në analizë.
Punonjësit me paga nga 60,000 -95,000 është kategoria e dytë më peshën më të lartë në totalin e të punësimit. Në tremujorin e tretë të vitit të kaluar 24.7% e të punësuarve ishin në këtë nivel page, një vit më parë ata zinin 22.4%.
Rritje të peshës me 1.2 pikë% pësoi edhe grupi i pagave më të larta mbi 120 mijë lekë në muaj. Kjo kategori zuri 6.4% të totalit te të punësuarve nga 5.2% në tremujorin e tretë./Monitor
