TIRANË– Raporti i kredive me probleme u rrit lehtë në muajin janar të këtij viti. Sipas statistikave të Bankës së Shqipërisë, ky tregues preku nivelin 5.1%, nga 5% që kishte qenë në fund të vitit të kaluar. Krahasuar me të njëjtën periudhë të një viti më parë, raporti i kredive me probleme ngelet përsëri në rënie, me 0.35 pikë përqindje më pak.
Sipas burimeve nga sektori bankar, rritja e lehtë e raportit të kredive me probleme gjatë muajit janar, megjithatë, nuk ka ardhur nga rritja e stokut të kredive të këqija, por nga zvogëlimi i portofolit total të kredisë së sektorit bankar. Statistikat treguan se portofoli i kredisë për ekonominë gjatë muajit janar u tkurr me dy miliardë lekë, ndërsa në tre muajt e fundit vlera e portofolit është ulur me pothuajse 11 miliardë lekë.
Zvogëlimi i portofolit ka ardhur kryesisht si rezultat i rënies së kredisë së re gjatë muajve të fundit. Pas muajit shtator 2022, kredia e re e disbursuar nga sektori bankar ka rënë vazhdimisht me bazë vjetore, duke ndikuar negativisht edhe tepricën e kredisë për ekonominë. Tkurrja e madhësisë totale të portofolit (emëruesit) ka një efekt negativ, sepse për të njëjtën vlerë stoku të kredive të këqija (numëruesi) raporti i kredive me probleme rritet. Kjo është ajo që ka ndodhur gjatë muajit dhe janar.
Raporti i kredive me probleme në ekonominë shqiptare ka ardhur në rënie të vazhdueshme që prej vitit 2016 dhe aktualisht ndodhet pranë niveleve më të ulëta në katërmbëdhjetë vitet e fundit. Ulja e këtij raporti u mbështet fillimisht te pastrimi i portofoleve nga kreditë e humbura dhe më tej te rimëkëmbja dhe konsolidimi i sektorit bankar, që ndikuan në ritmet më të larta të kreditimit gjatë viteve në vazhdim. Kreditë me probleme nuk u rritën as në periudhën e pandemisë, edhe falë masave rregullatore lehtësuese të miratuara nga Banka e Shqipërisë. Por, vala inflacioniste dhe rritja e shpejtë e normave të interesit do të jenë sfida e radhe për këtë tregues kyç të sektorit bankar.
Për momentin, ekspertët nuk vërejnë rritje të sasisë së kredive të këqija të sektorit. Megjithatë, është e pritshme që raporti i kredive me probleme këtë vit të rritet, qoftë edhe për shkak të ngadalësimit të kreditimit, por, sipas skenarëve të deritanishëm, nuk pritet që ky përkeqësim të jetë dramatik. Në projeksionet e veta, Banka e Shqipërisë pret që raporti i kredive me probleme për vitin 2023 mund të rritet me 2 deri në 3 pikë përqindje.
Një rritje e tillë pritet të jetë pasojë logjike e inflacionit të lartë, rritjes së normave të interesit, ngadalësimit të kreditimit dhe një kuadri më të përkeqësuar makroekonomik. Megjithatë, Banka e Shqipërisë po përgatit një plan me masa që do të aplikohen, në rast të një rritjeje të ndjeshme të raportit të kredive me probleme./Monitor
